Shqip
KOPI
KYÇYKU, doktor i shkencave, inxhinier, akademik, gazetar, eseist, profesor i
gjuhës italiane dhe i historisë së Ballkanit, lindur në Pogradec më 1943, ka
mbaruar fakultetet Gjeologji-Miniera dhe Histori-Filologji (degët gjuhë-letërsi
dhe histori-gjeografi), profesor në universitetet e Tiranës e të Bukureshtit,
anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve të Shqipërisë (qysh më 1967),
autor i shumë vëllimeve me poezi, tregime, drama, pamflete, artikuj kritikë për
letërsinë e artet, si dhe studimesh shkencore; përkthyes i mjaft veprash
letrare, historike dhe gjeologjike nga disa gjuhë, në shqip, rumanisht dhe
italisht.
Laureat
i Medaljes “Mihai Eminescu”, akorduar me Dekretin e Presidentit të Republikës
së Moldavisë (2012).
Është
anëtar themelues i Fondacionit Evropian “Nikolae Titulesku”, anëtar i ADIRI
(Shoqata e së Drejtës Ndërkombëtare dhe Marrëdhënieve Ndërkombëtare), anëtar i
Shoqatës së Inxhinierëve të Rumanisë, anëtar themelues dhe anëtar i Komitetit
Drejtues Ndërkombëtar i Qëndrës Evropiane të Studimeve Ndëretnike dhe të
Komunikimit pranë Akademisë Rumune, anëtar themelues i Akademisë së Shkencave
dhe Arteve të Evropës Qëndrore, anëtar titullar i Akademisë Evropiane të Arteve
(Belgjikë), anëtar i Këshillit të Nderit të European Academy of Performing
Arts, Kavalier i Shën Silvestrit Papë, Doktor Honoris Causa i Universitetit
“Danubius” të Galacit (Rumani), anëtar i Shoqatës së Ballkanistikës dhe të
Sllavistikës, anëtar titullar dhe anëtar nderi i shumë akademive dhe forumeve
shkencore ndërkombëtare, president themelues i Fondacionit “Simpatizantët e
Ataturkut” dhe i Shoqatës Kulturore Shqiptare “Haemus” e themelues dhe
bashkëdrejtues i revistës dygjuhëshe evropiane me të njëjtin emër (në shqip e
në rumanisht), që del në Bukuresht qysh nga viti 1998, themelues dhe botues i
revistës “The Eastern European Messenger”, që botohet në Londër, në gjuhën
angleze etj.
Ka
marrë pjesë në shumë kongrese dhe simpoziume shkencore, të organizuara në shumë
vende të botës dhe ka dhënë mësim, si profesor i ftuar, në universitete të
Evropës, Azisë dhe Afrikës, duke u nderuar me çmime kombëtare dhe ndërkombëtare
për veprimtarinë shkencore-didaktike dhe për përkthime.
Është
zgjedhur zëvendëspresident në të pesëmbëdhjetë edicionet e Kongresit
Ndërkombëtar të Botës Shpirtërore Rumune.
Në
lëmin e historisë ka shkruar dhe ka botuar në shqip, rumanisht dhe italisht një
numër të madh monografish, ndër të cilat: “Mustafa Qemal Ataturku”, “Turqia e
Pasluftës (1945-1985)”, “Kryengritja e armatosur e Ilindenit, Maqedoni (1903)”,
“Marrëdhëniet shqiptaro-rumune gjatë shekujve”, “Arumunët e Shqipërisë në
kontekst ballkanik”, “Arumunët në optikën shqiptaro-rumune”, “Historia e
Shqipërisë”, “Pater – Emil Konduraqi”, “Historia e Maqedonisë”, “Ataturkizmi
dhe Turqia e Mijëvjetshit të Tretë”, “Histori e shkurtër e Azerbaixhanit”,
“Algjeria – e kaluara dhe e sotmja”, “Zinxhiri i anktheve – radiografi e çiltër
për vete dhe për të tjerë”, “Hajdar Alijev – një Ataturk i epokës sonë”, “Me
pushkë dhe penë – Hristo Botev”, “Mes strehësh e trandjesh”, “Dy Evropa – një
divorc intelektual?” (bashkautor Razvan Theodoresku), “Udha drejt përkryerjes”
(bashkautor Horia Nestoresku-Balçesht), “Një evropian i madh” (bashkautor Zoe
Petre), “Astrit Leka – një jetë e stuhishme” etj. Është autor i tekstit
universitar “Stilistika e gjuhës italiane” dhe i Historisë së Teatrit
Universal, në tre vëllime (rumanisht).
Mes shumë librave dhe
autorëve që ka përkthyer, veçohen “Antologji e poezisë rumune moderne” (me
pjesë nga 185 autorë të rumanishtes, 2003) dhe “Bukuria që vret” (prozë nga
tetë klasikë të shqipes, 2006)
Ka fituar Trofeun “Shqiponja e Artë” dhe mban titullin “Nderi i Qarkut të
Korçës”.
Română
KOPI KYÇYKU, doctor în ştiinţe, inginer, academician, ziarist,
eseist, profesor universitar de Limba italiană şi de Istoria Balcanilor, născut
în oraşul Pogradec (Albania) în 1943, absolvent al facultăţii de Geologie-Mine,
respectiv Istorie-Filologie (secţiile limbă-literatură şi istorie-geografie),
profesor la universităţile din Tirana şi Bucureşti, membru al Uniunii
Scriitorilor şi Artiştilor din Albania (din 1967), este autorul mai multor
volume cu poezii, povestiri, drame, pamflete, articole de critică literară şi
artistic, precum şi de studii ştiinţifice; traducător al mai multor opere
literare, istorice şi geologice, din câteva limbi, în albaneză, respectiv
română şi italiană. Laureat al Medaliei
“Mihai Eminescu”, brevet acordat prin Decretul Președintelui Republicii Moldova
(2012). Este
membru fondator al Fundaţiei Europene „Nicolae Titulescu”, membru fondator şi
membru la Comitetul Director Internaţional al Centrului European de Studii
Interetnice şi de Comunicare de pe lângă Academia Română, membru fondator al Academiei
Europei Centrale de Ştiinţe şi Arte, membru titular al Academiei Europene de
Arte (Belgia), membru al Consiliului Onorific al European Academy of Performing Arts, Cavaler al Sfântului Silvestru Papa, membru al
Asociaţiei de Balcanistică şi de Slavistică, membru de onoare la numeroase
academii şi foruri ştiinţifice internaţionale, preşedinte fondator al
Fundaţiei „Simpatizanţii lui Atatürk” şi al Asociaţiei Culturale Albaneze „Haemus”, fondator şi co-director al revistei europene bilingve (în albaneză şi în română) cu acelaşi nume,
care apare la Bucureşti din anul 1998, fondator şi editor al revistei „The
Eastern European Messenger”, care apare la Londra în limba engleză etc. A
participat la numeroase congrese şi simpozioane ştiinţifice, organizate în mai
multe ţări ale lumii şi a predat, ca profesor invitat, la universităţi din
Europa, din Asia şi din Africa, fiind onorat cu premii naţionale şi
internaţionale pentru activitatea ştiinţifică-didactică şi de traduceri. A fost
ales vicepreşedinte la cele cincisprezece ediţii ale Congresului Internaţional
al Spiritualităţii Româneşti. În domeniul istoriei a scris şi a publicat în
albaneză, respectiv română şi italiană, un număr mare de monografii, printre
care: „Mustafa Kemal Atatürk”,
„Turcia postbelică (1945-1985)”, „Insurecţia armată de la Ilinden, Macedonia
(1903)”, „Raporturile albano-române de-a lungul veacurilor”, „Aromânii din
Albania în context balcanic”, “Aromânii în optica albino-română”, „Istoria
Albaniei”, „Pater - Emil Condurachi”, „Istoria Macedoniei”, „Atatürkismul şi
Turcia Mileniului Trei”, „Scurtă istorie a Azerbaidjanului”, „Algeria - trecut
şi prezent”, ”Lanţul angoaselor - sinceră radiografie pentru sine și pentru
alții”, „Heydar Aliyev -
un Atatürk al epocii noastre”, „Cu puşca şi condeiul - Hristo
Botev”, „Istoria teatrului universal”, “Între refugii şi cutremure” „Două
Europe - un divorţ intelectual?” (co-autor Răzvan Theodorescu), “Calea spre
perfectibilitate” (co-autor Horia Nestorescu - Bălceşti), „Un mare european”
(co-autor Zoe Petre)” etc.
Este autor al manualului universitar „Stilistica limbii italiene”.
English
KOPI KYÇYKU, Doctor of Sciences, engineer, Academician, Professor
of Italian and of Balkan History at the state universities of Tirana and,
respectively, Bucharest, was born in the town
of Pogradec (Albania), in 1943.
He graduated from the faculties of Geology-Mines and
History-Philology (the sections of language-literature and of
history-geography). He was Deputy (member of the Foreign Commission of the
Albanian Parliament) and filled various important positions in the local
administration, at the Ministry of Foreign Affairs, at the General Directorate
of the Public Albanian Radio and Television Broadcasting, and at
the Academy of Sciences of Albania.
Member of the Writers and Artists Union
from Albania (since 1967), he is the author of a number of volumes of
poetry, short stories, polemics, literary criticism, and scientific studies. He
is a journalist, essayist, translator of several literary, historical, and
geological works from Romanian, Turkish, Italian, French, Russian, English,
Bulgarian and Macedonian. He is founding member of the “Nicolae Titulescu
European Foundation”, founding member of the International Board of the
European Centre for Inter-Ethnic and Communication Studies affiliated to the
Romanian Academy, founding member of the Central Europe Academy of Sciences and
Arts, full member of European Academy of Arts (Belgium), member of Honorific
Council of European Academy of Performing Arts,
founding president of the European Association “Atatürk’s Sympathizers”, president
of the Albanian Cultural Association “Haemus”,
vice-president of all the international congresses of Romanian Spirituality,
member of the Association for Balkan and Slavic Studies, honorary member of
many Academies of different countries, as well as of other European and
international scientific forums.
He has participated in numerous scientific congresses
and symposiums, organized in several countries, and he has, as Visiting
Professor, taught in universities from Europe, Asia, and Africa, being
honored with national and international prizes for his academic activity and
translations.
In the field of history, he published, in Albanian, as
well as Romanian, the volumes: “Mustapha
Kemal Atatürk”, “With Atatürk”, “Post-War Turkey (1945-1985)”, “The Atatürkism
and the Turkey in the Third Millennium”, “The Armed Insurrection from Ilinden,
Macedonia (1903)”, “Romanian-Albanian Relations across Centuries”, “Aromanians
from Albania in the Context of the Balkans”, “Aromanians in Albanian-Romanian
Perspective”, “The History of Albania”, “The History of Macedonia”, “Algeria -
the past and the present”, “A short history of Azerbaidjan”, “Heydar Aliyev –
one Atatürk of our Epoch”, “With riffle and pen – Hristo Botev“, “Pater - Emil
Condurachi”, “Between Refuges and Earthquakes”, etc.
His contribution in the field of history is very
important especially in the treatment of the sensible role played during the
centuries by the Ottoman language and civilization in the spiritual life of all
the Balkan countries: in their culture, in their folklore, in their
civilization and in their languages.
He is the author of the treatise Stylistics of the
Italian Language, discipline that, alongside Italian History, he taught for
years in the State University in Tirana.
He is also co-founder and director of the European
magazine on culture and traditions “Haemus”, issued in
Bucharest since 1998.
Deutsch
Kopi Kyçyku, geboren 1943 in Pogradec (Albanien),
erlangte durch sein großes Engagement als Geschichtswissenschaftler und
Übersetzer in Albanien und über dessen Grenzen hinaus große Bekanntheit. Er
lehrte viele Jahre lang als Professor für die Geschichte Italiens und des
Balkans an Universitäten in Tirana und Bukarest und war Gastprofessor an
verschiedenen Universitäten in Europa, Asien und Afrika. Im Parlament, der
Lokalverwaltung und dem Außenministerium war er zudem politisch aktiv. Auch als
Journalist und Autor von Monografien, Lyrikbänden, Kurzgeschichten, Polemiken
und Literaturkritiken ist in der Öffentlichkeit präsent. Seit 1967 ist Kopi
Kyçyku Mitglied des albanischen Schriftsteller- und Künstlerverbands. Zu seinen
Übersetzungen aus dem Rumänischen, Türkischen, Italienischen, Französischen,
Russischen, Englischen, Bulgarischen und Mazedonischen zählen mehr als 45
Werke. Für sein akademisches Engagement und seine Übersetzungen wurde er sowohl
national als auch international ausgezeichnet. Kopi Kyçyku ist Mitbegründer und
Leiter der europäischen Kulturzeitschrift Haemus,
die seit 1998 in Bukarest erscheint.
